Daha önce Cengiz İnşaat, Limak, Kolin, Kalyon ve Makyol gibi yandaş firmaları, hazırlamış olduğu raporla mercek altına alan CHP Mersin Milletvekili Ali Mahir Başarır, bu kez de İstanbul Finans Merkezi’nde yapılacak olan Merkez Bankası Binası ihalesini yazılı soru önergesiyle Meclis gündemine taşıdı.

Cumhurbaşkanı Kararı İle Yasal Zemine Oturtulup Sır Haline Getirilmiştir

Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası’na ait ihaleler için 12 Şubat 2020 tarihli Resmi Gazete’de Cumhurbaşkanı Kararı yayımlandığını hatırlatan CHP’li Başarır, 

“Bu zamana kadar devletten en çok ihale alan firmaların başında gelen Limak Holding’e bu kez de T.C Merkez Bankası genel müdürlük binasının yapım işinin verildiği söylenmektedir. Söz konusu ihaleye ait bilgiler, çıkarılan Cumhurbaşkanı Kararı ile yasal zemine oturtulup sır haline getirilmiştir. Merkez Bankasına ait ihaleler, 2105 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 3. Maddesinin (b) bendi kapsamında yapılacak ihalelere ilişkin usul ve esaslara dahil edilmiştir.  Sonuç olarak, T.C Merkez Bankası binası, halktan toplanan vergilerle yapılacaktır. Bu durumda bu ihalenin hangi bedelle hangi firmaya verildiği halktan gizlenmemelidir. Merkez Bankası’nın kayıp 128 milyar dolarını açıklayamayan Hükümet, şimdi de Merkez Bankası bina yapım ihalesini açıklamaktan kaçınmaktadır” 

sözlerini ifade etti.

İktidar Şeffaflık Ve Hesap Verilebilirlik İlkelerinden Kaçıyor

Çoğu zaman olduğu gibi mevcut iktidarın, demokratik hukuk devletlerinde olması gereken şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerinden kaçındığını belirten CHP’li Başarır, 

“ Daha önceden Merkez Bankası’na ait ihalelerde ne gibi sakıncalar görülmüş de böyle bir Cumhurbaşkanı Kararı çıkarılmasına ihtiyaç duyulmuştur? Bu sorunun yetkililer tarafından yanıtlanması gerekmektedir” 

dedi.

Dünya Bankası Raporunda LİMAK İlk Sırada

CHP’li Başarır sözlerini şöyle sonlandırdı: 

“ Dünya Bankası tarafından 137 ülkede 6 bin 400 ihalenin incelendiği Altyapı İhaleleri Raporu’nda, Limak listenin ilk sırasında yer almaktadır. AKP iktidarı, Kamu İhale Kanununda 195 kez değişiklik yaparak, yandaş firmalara adrese teslim ihale yapılmasının önünü açmıştır. Değişen sistemle şimdi de bunu Cumhurbaşkanı Kararlarıyla yapmaktadır.”

CHP’li Başarır Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay’ın yanıtlaması istemi ile vermiş olduğu yazılı soru önergesinde;

“Yazılı ve görsel basında yer alan haberlere göre; İstanbul Finans Merkezi’ndeki Merkez Bankası binası için, TOKİ'nin 2017'de ‘Arsa Satışı Karşılığı Gelir Paylaşımı’ yöntemiyle üç defa ihaleye çıktığı ancak edinilen bilgilere göre, Mayıs 2020’de 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun 3/b maddesi kapsamında gizli bir ihale yapıldığı iddia edilmiştir.

İstanbul Uluslararası Finans Merkezi projesinde İller Bankası da 2020 başında devreye girmiştir. 22 Ocak'ta ortak altyapı birinci ve ikinci etap ikmal inşaatı için ihale düzenleyen İller Bankası, Yıldızlar İnşaat ile 509 milyon liralık sözleşme imzalamıştır. Daha sonra kurum, 11 Mart'ta altyapı üçüncü etap işi için Enam İnşaat ile 97 milyon liralık anlaşma imzalamıştır.

Yazılı ve görsel basında, İstanbul Finans Merkezi Merkez Bankası inşaatı Genel Müdürlük Binası’nın pazarlık usulü ile Limak Holding’e verildiği haberleri yer almıştır.

12 Şubat 2020’de Resmi Gazete’ de yayımlanan Cumhurbaşkanı kararı ile Merkez Bankası’nın yapacağı bazı mal, hizmet alımları ile yapım işleri, Kamu İhale Kanunu kapsamı dışına çıkarılmıştır. Getirilen düzenleme ile Merkez Bankası'nın kendi belirleyip davet ettiği firmalarla pazarlık usulü ihale yapması sağlanmıştır. Pazarlık usulü, bankanın her türlü ihtiyacını karşılamak amacıyla ilan yapılmaksızın davet edilen isteklilerin teklif verilebildiği bir ihale yöntemi olarak bilinmektedir. Bu ihalelere davet edilen istekliler dışında herhangi bir istekli katılamamaktadır” açıklamalarına yer vererek şu soruların yanıtlanmasını istedi:

İstanbul Finans Merkezi’nde yapılacak olan Merkez Bankası Genel Müdürlük binasının yapım işinin LİMAK Holding’e verildiği doğru mudur? Doğruysa LİMAK Holding bu ihaleyi hangi bedelle almıştır? Doğru değilse söz konusu ihaleyi hangi firma hangi bedel karşılığında almıştır?

Bu zamana kadar Merkez Bankası’na ait binaların yapımında hangi sakıncalar görülmüştür ki böyle bir kararın çıkarılmasına ihtiyaç duyulmuştur?

Söz konusu cumhurbaşkanı kararı, daha önce devletten birçok ihale alan yandaş firmalara verilmesi amacıyla mı çıkarılmıştır?

Söz konusu karara göre ‘güvenlik ve gizlilik’ içinde yürütülmesi gereken Merkez Bankası binası yapımı için LİMAK Holding, firma olarak hangi ‘güvenlik ve gizlilik’ özelliklerini barındırmaktadır?